Bütün sorular aynı değildir. Bazı sorular diğerlerinden daha güçlüdür. Duygusal uyumluluk anlamında yetenekli insanlar, doğal olarak güçlü soruları nasıl sormaları gerektiğini bilirler. Bir kişinin kalbine girmek için hangi soruyu sormaları gerektiğinin farkındadırlar. Duygusal olarak ihmal edilmiş insanlar, kendilerini geliştirmek için gayret etmedikleri sürece bu beceriyi doğal olarak sergileyemezler.
Bir kişinin gerçekten kalbine girmek için yatay sorgulamaya ek olarak dikey sorgulama uygulaması gereklidir. Yatay sorular bilgi edinmeyi, dikey sorular anlamayı amaçlayan sorulardır. Diyelim ki eşiniz, annesini ziyaretten döndü ve morali bozuk görünüyor. Sizin ilk sorunuz doğal olarak, “Ziyaretin nasıl geçti?” olur. Eşiniz cevap olarak “İyi” der.
Yatay Sorgulama Örnekleri:
- Annen nasıl?
- İyi.
- Bugün dışarıya çıktı mı?
- Markete gitti.
- Geçen hafta gönderdiğim çorbayı beğenmiş mi?
- Beğenmiş.
- İyi görünüyor muydu?
- Her zamanki gibi.
- Hala depresyonda gibi mi görünüyor?
- Her zaman biraz depresyondadır.
Bu konuşmada yatay sorularınızın size arzuladığınız bilgileri verdiğini görürsünüz. Kayınvalidenizin iyi olduğunu, çorbanızı sevdiğini, her zamankinden daha fazla depresif olmadığını öğrendiniz. Yatay sorgulama bilgi toplamak ve bilgi alışverişinde bulunmak için son derece faydalıdır ancak eksik kaldığı bazı durumlar olabilir.
Dikey Sorgulama ile Derinlemesine Anlama:
Bir kişiyi ya da deneyimini daha derin bir şekilde anlamak ya da bir konunun daha derinlemesine girmek için dikey sorgulama yapmak gereklidir. Eşinizin annesini ziyaretten eve dönüşüne dair bir örnek üzerinden dikey sorgulama yapalım. Bu kez daha karmaşık sorulara cevap arayacaksınız. Eşinizin neden o kadar üzgün göründüğünü öğrenmek isteyeceksiniz ve bu ihtiyacınızı karşılamak için onu dikey olarak sorgulamak zorunda kalacaksınız.
- Çok üzgün görünüyorsun. Annenle ilgili her şey yolunda mı?
- Öyle mi görünüyorum? Evet, iyi.
- Son zamanlarda ne zaman onu görmeye gitsen moralin bozuk dönüyorsun. Neler oluyor?
- Öyle mi? Hiç farkında değilim.
- Seni üzecek bir şey mi söyledi?
- Hayır, sanmıyorum.
- Onu ziyarete gitme konusunda seni üzen bir şey olduğunu düşünüyor musun?
- Bilmiyorum, belki de onu bu kadar yaşlı görmek beni üzüyor. Daha ne kadar süre bizimle olacağını bilmiyorum. O kadar güçsüz görünüyor ki. Onun tek başına yaşamasından endişeleniyorum.
İşte bu! Dikey sorgulama eşinize kendisini kendi gözleriyle görmesini, kendisi ve duyguları ile alakalı daha derin düşünmesini, duygularını kelimelere dökmesini ve onları sizinle paylaşmasını sağladı. Artık duyguları gün yüzüne çıktığına göre onu dinleyebilir, bu duyguları işlemesine ve onları kullanmasına yardımcı olabilirsiniz.
Duygusal uyumluluk hakkında daha fazla bilgi için bu kitabı okuyabilirsiniz. Yatay ve dikey sorgulama teknikleri hakkında buradan daha fazla bilgi alabilirsiniz.
Duygusal uyumluluk ve güçlü sorular sormak, insanların birbirini daha derinlemesine anlamasına yardımcı olur. Yatay ve dikey sorgulama tekniklerini kullanarak, sevdiklerinizin duygusal durumlarını daha iyi anlayabilirsiniz.